Warning: file_get_contents(http://iz.rolnicy.com/atlas/cssgorne2.txt): failed to open stream: HTTP request failed! HTTP/1.1 404 Not Found
in /inter7netzoo/skarby-swiata/templates/waterandstone/index.php on line 20
Warning: file_get_contents(http://iz.rolnicy.com/atlas/menugornewiedza2.txt): failed to open stream: HTTP request failed! HTTP/1.1 404 Not Found
in /inter7netzoo/skarby-swiata/templates/waterandstone/index.php on line 26
Finlandia
Finlandia Kraj
Finlandia zajmuje obszar 338,1 tys. km kwadratowych. W jej krajobrazie przewa¿aj± niziny o m³odej rze¼bie polodowcowej spo¶ród których najwiêkszymi s±: Nizina Wschodniobotnicka po³o¿ona w zachodniej czê¶ci kraju i Nizina Po³udniowofiñska le¿±ca na po³udniu. W ¶rodkowej czê¶ci kraju rozci±ga siê Pojezierze Fiñskie z oko³o 60 tys. jezior. Od pó³nocy Pojezierze przechodzi w Pogórze ¦rodkowofiñskie, którego pó³nocno-wschodnia czê¶æ ze wzglêdu na charakter krajobrazu okre¶lana jest „fiñsk± Szwajcari±”. Dalej na pó³noc rozci±ga siê Laponia w czê¶ci wschodniej pagórkowata a w pó³nocno-zachodniej górska. Wybrze¿a morskie s± w wiêkszo¶ci skaliste tylko przy uj¶ciach rzek nad Zatok± Botnick±. Wzd³u¿ wybrze¿y wystêpuje na szeroko¶ci 10-20 km pas oko³o 30 tys. wysp i ska³ podwodnych. Najwiêkszy archipelag tworz± oddalone od l±du na odleg³o¶æ 70 km na po³udniowy zachód Wyspy Alandzkie. W Finlandii wystêpuje klimat umiarkowany ch³odny, na po³udniu morski a na pó³nocy kontynentalny. Rzeki s± krótkie ale zasobne w wodê z licznymi wodospadami. Prawie ca³e terytorium pañstwa po³o¿one jest w strefie borealnych lasów szpilkowych. Na terenach po³udniowych wystêpuj± lasy mieszane, a na pó³nocy tundra.
Finowie nale¿± do wspólnej z Estoñczykami, Lapoñczykami i Wêgrami ugrofiñskiej grupy jêzykowej. Której kolebk± by³y obszary Uralu, dorzecza Kamy, Oki, ¶rodkowej Wo³gi. Ekspansja plemion Finów na wschodnie tereny Pó³wyspu Skandynawskiego rozpoczê³a siê oko³o 400r., trwa³a na przestrzeni 400 lat i doprowadzi³a do zepchniêcia tubylczej ludno¶ci lapoñskiej w niego¶cinne obszary. W czasie podbojów i zajmowania terenów ukszta³towa³a siê nazwa kraju - Suomi wywodz±ca siê od fiñskiego s³owa suo (bagno) i oznaczaj±ca „bagienny kraj”. Chrystianizacja Finlandii nast±pi³a w XII wieku. W XIII wieku kraj znalaz³ siê pod panowaniem Szwecji, które trwa³o do 1809 roku. Opó¼ni³o ono rozwój rodzimej kultury fiñskiej, która d³ugo pozostawa³a jedynie ludow±, a obowi±zuj±cym jêzykiem by³ szwedzki. Wprowadzenie luteranizmu w XVI wieku przyczyni³o siê do rozwoju pi¶miennictwa w jêzyku fiñskim. Obecnie ludno¶æ pos³uguj±ca siê szwedzkim jêzykiem macierzystym zamieszkuje Wyspy Alandzkie.
W XVIII wieku w wyniku wojen szwedzko-rosyjskich Rosja zajê³a w 1809 r. Finlandiê, która sta³a siê autonomicznym ksiêstwem zwi±zanym z Rosj± uni± personaln±. W 1917 roku Finlandia uzyska³a niepodleg³o¶æ.
Stolic± pañstwa s± Helsinki. Do najstarszych miast fiñskich nale¿y Turku. Wa¿nymi o¶rodkami turystycznymi s±: Tampere, Lahti, Savonlinna, Rovaniemi.
Warning: file_get_contents(http://iz.rolnicy.com/atlas/stopka2.txt): failed to open stream: HTTP request failed! HTTP/1.1 404 Not Found
in /inter7netzoo/skarby-swiata/templates/waterandstone/index.php on line 284